Uitgelegd: hoeveel heffingen betaalt u op uw energiefactuur?

De digitale meter

Ontvang nu het Daikin magazine met de verwarmingsoplossingen

Een tijd geleden kon u het lezen in zowat alle kranten: een doorsnee Vlaams gezin betaalt via zijn energiefactuur jaarlijks heel wat heffingen, taksen en andere bijdragen bovenop zijn eigenlijke energiekosten. Maar hoeveel bedragen die belastingen precies, hoe worden ze berekend en waarvoor dienen ze? Een woordje uitleg.

Wat zijn ODV-kosten?

De Vlaamse overheid legt de leveranciers en distributienetbeheerders binnen het energienetwerk tal van verplichtingen op: de zogenaamde openbaredienstverplichtingen of ODV. Het gaat om heel uiteenlopende zaken van algemeen belang, zoals de installatie van openbare straatverlichting of publieke laadpalen voor elektrische wagens, of energielevering aan klanten met het sociaal tarief. 

Een deel van de kosten voor die verplichtingen wordt via de energiefactuur doorgerekend aan de gezinnen en bedrijven. In totaal gaat het om zo’n 1,7 miljard euro: 1,4 miljard euro op Vlaams niveau en daarbovenop nog 257 miljoen euro btw voor de federale begroting.

Het probleem daarbij is dat die kosten niet zomaar van die factuur af te lezen zijn. De ODV-kosten zitten namelijk verwerkt in de distributienettarieven, de energieprijs zelf en een aantal bijkomende heffingen. Als consument kun je dus niet achterhalen hoeveel belastingen je precies betaalt op je energiekosten.

Hoeveel bedragen de kosten?

Onlangs onderzocht de Vlaamse energieregulator VREG voor het eerst hoeveel de extra kosten precies bedragen voor een modale gebruiker. Die blijken met 251,68 euro vooral hoog te zijn op elektriciteitsfactuur. Bij de aardgasfactuur gaat het om 26,74 euro extra. Met de federale heffingen erbij komt het totaal op 329 euro. Ook voor kleine bedrijven zijn de extra kosten niet min. Gemiddeld gaat het om 4.207,4 euro, waarvan 2.424,85 euro ODV-kosten voor elektriciteit en 127,87 euro voor aardgas. 

De VREG klaagt deze situatie aan en stelt dat de totale maatschappelijke kost ‘niet alleen aanzienlijk, maar ook weinig inzichtelijk’ is. Eerdere studies wezen uit dat de kosten voor gebruikers in het buitenland een stuk lager liggen. 

De situatie in Brussel

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de situatie in elk geval een stuk duidelijker dan in Vlaanderen. Op de website van netbeheerder Sibelga vindt u namelijk een handige tabel met de ODV-kosten voor gas en elektriciteit, in functie van uw verbruik.

Kies voor duurzaam en bespaar op uw energiefactuur

Door te kiezen voor duurzame energie, kunt u heel wat besparen op uw energiefactuur. Zo kunt u met een warmtepomp bijvoorbeeld gratis warmte-energie uit de lucht, het water of de aardbodem halen. Elektriciteit kunt u dan weer (gedeeltelijk) zelf opwekken met zonnepanelen. De ODV-kosten hebt u evenwel niet in de hand. De VREG pleit dan ook voor een hervorming van de energiefactuur. In De Tijd stelt topman Pieterjan Renier dat de overheid de financiering van de openbare dienstverplichtingen tegen het licht moet houden en heroriënteren. “We moeten werk maken van een betaalbare energietransitie”, zo besluit hij.