In de afgelopen 10 jaar is de Europese warmtepompmarkt gestaag gegroeid. Van 2011 tot 2020 nam het aantal geïnstalleerde warmtepompen elk jaar met 10% toe en de verwachting is nu dat er in 2021 maar liefst 1 miljoen warmtepompen geïnstalleerd worden. Dat komt neer op een marktgroei van 39% ten opzichte van 20201. Bij Daikin voorzien we niet alleen een groei van het aantal jaarlijks geïnstalleerde warmtepompen in de komende 10 jaar, dus tot 2030, maar zelfs een toename van de groei tot 4 miljoen per jaar: een jaarlijkse marktgroei van 20%. Dit betekent dat 1 op de 3 geïnstalleerde verwarmingssystemen een warmtepomp zal zijn, vergeleken met 1 op de 10 in 2020. Hoewel dit een forse toename is vergeleken met de afgelopen jaren, is dat wat ons betreft het minimum dat nodig is om in Europa tot een koolstofvrije residentiële verwarmingsmarkt te kunnen komen.
De grootste drijvende factor achter deze groei is ongetwijfeld de aangescherpte wetgeving met betrekking tot nieuwbouwwoningen in veel Europese landen geweest. Van algemene richtlijnen in Frankrijk, zoals de RT2012 die een nieuwe minimumnorm voor thermische isolatie van woningen stelt, tot een verbod op verbrandingsketels in Nederland.
Daarnaast zijn er de afgelopen jaren vooral in Frankrijk, Duitsland en Italië verschillende initiatieven en stimuleringsregelingen vanuit de nationale en lokale overheid geïntroduceerd om warmtepompen voor de vervangingsmarkt te promoten. De technologie is bovendien verder ontwikkeld om warmtepompen een aantrekkelijke optie te maken. Met de komst van geoptimaliseerde hogetemperatuurwarmtepompen2 kunnen bestaande verbrandingsketels bijvoorbeeld vervangen worden zonder dat bestaande radiatoren vervangen of aangepast hoeven te worden.
Daikin is koploper op dit gebied: al in 2008 kwamen we met onze eerste oplossing en in 2019 brachten wij een compleet vernieuwde warmtepomp op de markt, met een ongeëvenaard rendement. Daarmee was de nieuwe standaard voor warmtepompen gezet.
2020 wordt een beslissend jaar voor de warmtepompindustrie. Met de Europese Green Deal3. wordt sterk ingezet op een verlaging van de CO2-uitstoot en wil de EU in 2050 het eerste klimaatneutrale blok zijn. Over het algemeen wordt aangenomen dat het koolstofvrij maken van de verwarmings- en koelindustrie, die verantwoordelijk is voor 40% van de CO2-uitstoot4, van essentieel belang is om dit doel te bereiken. In de afgelopen twee jaar is het publieke bewustzijn van de negatieve gevolgen van klimaatverandering dan ook toegenomen, evenals met de bereidheid om daar iets aan te doen
“Fit for 55” - wat betekent dat voor u en de warmtepompmarkt?
Als een tussenstap naar klimaatneutraliteit heeft de EU haar klimaatambitie voor 2030 aangescherpt. Het doel is nu om de uitstoot met minstens 55% te verlagen tegen 20305. 'Fit for 55' is het ambitieuze plan van de Europese Commissie om de strategie voor het koolstofvrij maken van Europa in de praktijk te brengen en de unie op weg te helpen om de CO2-uitstoot tegen 2030 met 55% te verminderen . De richtlijn bepaalt dat er beleid moet komen om het energierendement te verhogen en over te stappen van warmtebronnen op basis van fossiele brandstoffen naar warmtebronnen op basis van hernieuwbare bronnen.
De marktvooruitzichten voor de warmtepompindustrie worden bepaald door het streven om de verwarmingssector koolstofvrij te maken. Als gevolg daarvan zal een enorm aantal gebruikers overstappen naar verwarming op basis van hernieuwbare energie en zal het gebruik van warmtepompen sneller toenemen van verwacht. Er zijn verschillende drijvende factoren:
Factoren
Het actief sneller vervangen van verwarmingssystemen is een belangrijk onderdeel van het koolstofvrij maken van de verwarmingsindustrie. Om de 'Fit for 55'-doelen te bereiken, moet het aantal vervangingen op zijn minst verdubbeld worden.
Als die verdubbeling gehaald wordt, verwachten we dat er tegen 2030 mogelijk wel 11 miljoen verwarmingssystemen per jaar vervangen worden.
Verschillende Europese landen voeren stimuleringsregelingen in om hun burgers aan te moedigen om warmtepompen te installeren. Hierdoor wordt duurzame en rendabele verwarming bereikbaarder voor consumenten. Dit wordt soms gecombineerd met inruilprogramma's voor oude ketels. Voorbeelden:
- De 'super Ecobonus' in Italië is een enorm succes en zelfs verlengd tot 2022.
- In het Verenigd Koninkrijk wordt in 2022 de 'Clean Heat Grant' ingevoerd om de installatie van warmtepompinstallaties in Britse woningen te stimuleren. Gasketels worden naar verwachting in 2024 verboden in nieuwbouwwoningen in Schotland, gevolgd door de rest van het VK in 2025.
- Frankrijk heeft al een aantal jaar stimuleringsregelingen. De meest recente is de 'MaPrimeRenov', die in 2020 werd geïntroduceerd. Het doel van deze regeling is om zowel consumenten als de industrie (o.a. installateurs) te steunen met een sterk groeiende economie met behulp van werkgelegenheid, investeringen enzovoorts.
- In de meeste markten binnen de EU worden vergelijkbare initiatieven ingevoerd of overwogen
In periode tot 2030 worden warmtepompen gezien als de oplossing die de CO2-uitstoot van woonhuizen direct beïnvloedt en die relatief eenvoudig op individueel niveau gekozen en geïnstalleerd kan worden.
Er wordt gewerkt aan verschillende alternatieve technologieën, zoals ketels die 100% op waterstof draaien en ketels op basis van biomassa. Deze alternatieven zullen voor sommige segmenten interessant zijn, maar op pan-Europees niveau geen grote rol gaan spelen. Naar verwachting zal het gebruik van stadsverwarming in bepaalde gebieden toenemen, vooral daar waar lokale stadsverwarmingsnetten aangelegd of uitgebreid kunnen worden. Stadsverwarming gaat vaak gepaard met aanleg van en investeringen in infrastructuur, en is daarom lastiger om in te voeren, zeker bij (individuele) vervanging van verwarmingssystemen.
Het is duidelijk dat er op lange termijn verschillende verwarmingsoplossingen aanwezig zullen zijn in Europa. Het streven naar hernieuwbare verwarming zal zich uiten in een mix aan oplossingen. Sommige van die oplossingen zullen, afhankelijk van het land en geografische locatie, sterker aanwezig zijn dan andere.
Daikin Europe is klaar om klimaatneutraal te worden
Nu rijst onvermijdelijk de vraag: is de industrie er al klaar? Is er voldoende capaciteit voor productie, logistiek, installatie en onderhoud?
De Europese warmtepompsector heeft een uitgebreide dekking over alle Europese landen, met een mix van kleine en middelgrote (vaak lokale) bedrijven tot grote multinationals. Met name die laatste groep heeft de kracht om de groei van de sector te stimuleren en ervoor te zorgen dat iedereen in Europa warmtepompen gaat gebruiken.
Daikin Europe heeft al meer dan 750.000 warmtepompen geïnstalleerd en beschikt over de infrastructuur en capaciteit die nodig is om vol vertrouwen de uitdaging in Europa aan te gaan.
Daikin readiness
We hebben 15 productielocaties in heel Europa. Vijf daarvan zijn gericht op het produceren van warmtepompen. De totale productie komt neer op ongeveer 1,5 miljoen warmtepompen in 2021 (dit omvat alle systemen in alle sectoren, van residentiële tot commerciële en industriële toepassingen). Dit is een toename van 170% in de afgelopen 4 jaar. Deze groei hebben we bereikt door bestaande faciliteiten te optimaliseren, het aantal productielijnen uit te breiden en de productiviteit te verhogen zonder nieuwe productievestigingen toe te voegen. Onze hydronische warmtepompen worden volledig in onze fabrieken in de EU geproduceerd. Tegenwoordig maken zij 20% uit van de totale productie in Europa (vergeleken met 5% in 2017)
Dankzij ons groeiende netwerk van meer dan 30 distributiecentra kunnen wij gemakkelijk binnen en buiten Europa leveren. We streven ernaar om het aantal distributiecentra nog verder te vergroten om zo de leverafstand naar onze klanten te verkleinen, of dat nu installateurs, groothandelaars of eindgebruikers zijn.
Door de jaren heen hebben we ons voorraad- en magazijnbeheer volledig geïntegreerd. Waar voorraden voorheen bij verkoopbedrijven lagen, gebruiken we nu een nieuwe, gestroomlijnde distributiestructuur waarmee wij volledige controle hebben. De voordelen van dergelijke veranderingen zijn kleinere voorraden, betere service en lagere logistieke kosten.
We leveren maandelijks gemiddeld 100.000 m3 aan klanten. Dat komt neer op ongeveer 71.000 leveringen per dag. Zelfs met uitdagingen van de coronacrisis voor ons en onze partners heeft ons netwerk standgehouden en zijn we erin geslaagd om iedere klant tijdens de pandemie te ondersteunen.
We zorgen ervoor dat onze klanten en monteurs de juiste ondersteuning en begeleiding krijgen, of ze nu direct of indirect van ons kopen.
We vinden het belangrijk om de juiste training te bieden. Daarom organiseren we voortdurend trainingen in onze 54 trainingscentra door heel Europa, het Midden-Oosten en Afrika, van beginnerscursussen voor het installeren van warmtepompen en technologie met directe expansie tot cursussen voor geavanceerde probleemoplossing en training en inspectie voor nieuwe systemen. Hoewel we in 2020 een exponentiële toename van het aantal online trainingen hebben gezien in online training, stappen we toch langzaam maar zeker over op hybride opleidingen. Een gedeelte van een hybride opleiding kan online gevolgd worden en later kan de opgedane kennis geoefend worden met workshops in onze trainingscentra. In 2020 verviervoudigde het aantal deelnemers online, maar in 2021 neemt het aantal deelnemers op locatie weer toe. Het totaal aantal deelnemers – online en op locatie – verdubbelde in 2020.
Voor diegenen die al een opleiding hebben afgerond, zijn er opfriscursussen beschikbaar. Bovendien worden al onze monteurs te allen tijde op iedere mogelijke manier ondersteund in hun werk met ons online ondersteuningsplatform Stand By Me en de e-Care-app.
Daikin Europe is écht aanwezig in heel Europa, met meerdere fabrieken, logistieke capaciteit en ondersteuning voor installateurs. Wij zijn er trots op dat we al onze klanten kunnen helpen stappen te zetten op weg naar een stabiel klimaat, veiligere en gezondere woningen en een lagere energierekening.
