Komt er een verbod op stookolie?

Een Daikin condenserende mazoutketel

Ontvang nu het Daikin magazine met de verwarmingsoplossingen

Lange tijd was stookolie of mazout dé brandstof bij uitstek. Vandaag ruimen stookolieketels in woningen almaar vaker plaats voor de condenserende gasketels en andere, duurzame verwarmingssystemen. Logisch, want stookolie is erg belastend voor het milieu en geen geschikte warmtebron met het oog op de toekomst. Maar betekent dit dan ook dat deze brandstof binnenkort volledig verboden wordt? Een woordje uitleg.

Waarom is stookolie zo vervuilend?

Stookolie is een vloeibare brandstof die gewonnen wordt uit aardolie. Het is een fossiele brandstof, wat betekent dat ze opgebouwd is uit koolwaterstofverbindingen die ontstaan zijn uit de fossilisatie van levende organismen (planten en dieren), miljoenen jaren geleden.

Bij de verbranding van fossiele brandstoffen zoals stookolie komt er heel wat koolstofdioxide (CO2) vrij. Het is dit gas dat in grote mate bijdraagt aan het broeikaseffect, wat op zijn beurt de opwarming van de Aarde in de hand werkt. Daarnaast komen er bij de verbranding van stookolie nog andere schadelijke stoffen vrij, zoals zwart roet en fijnstof, maar ook zwavel- en stikstofverbindingen. Deze laatste kunnen tot luchtvervuiling en zure regen leiden. 

Transitie naar duurzame vormen van verwarming

Als je ziet met hoeveel schadelijke stoffen de verbranding van stookolie gepaard gaat, is het duidelijk dat deze vorm van verwarmen niet houdbaar blijft. Het is dan ook wenselijk om over te stappen op milieuvriendelijke verwarmingssystemen of om op z’n minst stookolie te combineren met duurzame warmtebronnen op basis van hernieuwbare energie.

Goed nieuws: die omschakeling is ook effectief te merken. Volgens de Vlaamse energieregulator VREG verwarmt vandaag nog een vijfde van de Vlaamse gezinnen met stookolie. Mensen kiezen almaar vaker voor aardgas (in 62% van de gevallen) en ook warmtepompen, die hun energie uit de lucht, het water of de bodem halen, zitten in de lift. Bovendien installeren heel wat mensen zonnepanelen om van groene stroom te kunnen genieten en er hun warmtepomp mee aan te drijven.

Naar een totaalverbod op stookolie?

De vraag is of stookolie op termijn volledig verboden moet worden. In de formateursnota van Bart De Wever is er letterlijk sprake van een ‘uitfasering van vervuilende verwarmingstoestellen’. Navraag van zakenkrant De Tijd leerde dat dat betekent dat er bij nieuwbouwwoningen geen stookolieketels meer geplaatst zouden mogen worden. “De bedoeling is minder te verwarmen met fossiele brandstoffen en meer elektrisch, via bijvoorbeeld warmtepompen”, zo luidt het bij de N-VA. 

Daarmee pikt de partij een maatregel van de vorige Vlaamse Regering terug op. In de zomer van vorig jaar was er immers een akkoord om vanaf 2021 de installatie van nieuwe stookolieketels te verbieden. Een algemeen verbod was voorzien vanaf 2035. Na protest van brandstoffenleveranciers werd deze beslissing evenwel snel weer afgevoerd.

Ook vandaag is er in de formateursnota geen sprake van een totaalverbod, enkel van een verbod op de installatie van stookolieketels in nieuwbouwwoningen. In de praktijk wordt bij nieuwbouw evenwel nog maar zelden voor stookolie gekozen. Hoe de maatregel er effectief zal uitzien, hangt uiteraard van de onderhandelingen af; de nota geeft enkel een richting aan. Wordt vervolgd dus …

Wat in Brussel en Wallonië?

In Brussel en Wallonië zijn er wél al knopen doorgehakt. De Brusselse regering heeft vorige zomer de principiële beslissing genomen om de installatie van nieuwe stookolieketels te verbieden vanaf 2025. In Wallonië gaat het verbod op de verkoop van zulke ketels in vanaf 2035.